Tình trạng kháng thuốc kháng sinh đang trở lên đáng báo động?

Tình trạng kháng thuốc kháng sinh đang trở lên đáng báo động, khi mà các bệnh nhiễm trùng trở nên “không thể chữa khỏi” do kháng với thuốc kháng sinh. Lạm dụng Thuốc kháng sinh một cách bừa bãi đang trở nên vô cùng phổ biến.

• Nguyên tắc sử dụng thuốc kháng sinh bạn cần biết?
• Dược sĩ nhà thuốc hướng dẫn nguyên tắc sử dụng thuốc trợ tim
• Quy đinh về thời gian tập sự cấp chứng chỉ hành nghề Y – Dược của Bộ Y tế

Tình trạng kháng thuốc kháng sinh đang trở lên đáng báo động? 

Mỗi một loại thuốc kháng sinh chỉ có tác dụng tiêu diệt hoặc ngăn chặn sự phát triển của một số nhóm vi khuẩn. Vì vậy, nếu chọn kháng sinh không có tác dụng mạnh đối với nhóm vi khuẩn đang gây bệnh để điều trị thì không những không hiệu quả mà còn gây ra những bất lợi khác như làm cho kháng sinh đó dễ bị kháng thuốc đối với những nhóm vi khuẩn.

Sử dụng Thuốc kháng sinh bừa bãi đang trở nên rất phổ biến

Một trong những sai lầm rất phổ biến hiện nay là khi bị cảm cúm, người ta hay dùng thuốc kháng sinh để điều trị ngay cả khi không có chỉ định của thầy thuốc. Bệnh cúm do virut gây ra. Khi dùng kháng sinh để điều trị bệnh cảm lạnh hoặc những bệnh do nhiễm virut không những không có tác dụng mà còn có thể gây ra những tác dụng phụ nguy hiểm. Sử dụng kháng sinh thường xuyên khi không có dấu hiệu của sự nhiễm khuẩn sẽ tạo nên những dòng vi khuẩn không đáp ứng với điều trị. Điều này được gọi là sự kháng thuốc của vi khuẩn mà chúng ta thường gọi là “nhờn thuốc”.

Khi một loại vi khuẩn “nhờn” một loại kháng sinh nào đó tức là kháng sinh đó đã bị mất tác dụng tiêu diệt hoặc ngăn chặn sự phát triển của loại vi khuẩn đó. Hiện tượng vi khuẩn kháng thuốc thường xảy ra khi một loại kháng sinh được sử dụng trong thời gian dài. Việc các thầy thuốc lạm dụng kháng sinh phổ rộng trong điều trị dễ làm cho vi khuẩn kháng thuốc nhanh hơn với loại kháng sinh đó. Vì vậy nên ưu tiên sử dụng loại kháng sinh phổ hẹp, tức là kháng sinh chỉ điều trị được một vài loại vi khuẩn.

Lựa chọn kháng sinh phù hợp, tránh việc lạm dụng quá mức thuốc kháng sinh

Tình trạng dùng thuốc kháng sinh không đủ liều, không đủ thời gian quy định hiện nay rất phổ biến và làm cho nguy cơ vi khuẩn kháng thuốc tăng. Một số vi khuẩn sau một thời gian dài tiếp xúc với kháng sinh ở nồng độ mà thuốc kháng sinh không tiêu diệt được chúng sẽ trở nên thích ứng được với kháng sinh đó. Một trong những loại vi khuẩn thường có kiểu kháng thuốc này là vi khuẩn gây bệnh lao.

Chính vì vậy, trong điều trị lao, việc tuân thủ nguyên tắc dùng thuốc rất quan trọng. Quần thể vi khuẩn lao trong tổn thương lao chỉ bị quét sạch khi dùng thuốc liên tục 8-9 tháng và sử dụng loại hóa chất điều trị lao này với liều lượng thích hợp. Trong điều trị lao cũng phải phối hợp ít nhất hai thuốc để loại trừ khả năng kháng thuốc của vi khuẩn.

Lạm dụng Thuốc kháng sinh một cách bừa bãi đang trở nên vô cùng phổ biến.

Trình dược viên nói đột biến gen ở vi khuẩn kháng lại thuốc kháng sinh

Bên cạnh đó, khi môi trường bất lợi cho sự phát triển, vi khuẩn sẽ có nhiều đột biến về gene để hình thành nên các phân nhóm nhằm thích nghi với môi trường sống. Một số loại vi khuẩn, khi tiếp xúc với kháng sinh bị tiêu diệt phần lớn, số ít còn lại sẽ có những biến đổi về di truyền để thích nghi, nói đúng hơn là để kháng lại loại kháng sinh đó. Các vi khuẩn này tiếp tục sinh sôi và tạo nên những thế hệ vi khuẩn kháng thuốc di truyền.

Ngoài ra, một số vi khuẩn khi đề kháng với loại kháng sinh này cũng sẽ có khả năng đề kháng luôn với một hoặc vài loại kháng sinh khác. Hiện tượng này được gọi là kháng thuốc chéo. Nguyên nhân là do các loại kháng sinh này có cùng cơ chế tác động lên vi khuẩn hoặc có cấu trúc hóa học gần giống nhau.

Cần sử dụng thuốc kháng sinh hợp lý theo hướng dẫn của Dược sĩ, Bác sĩ

Các vi khuẩn kháng Kháng sinh có thể được điều trị bằng nhiều loại kháng sinh kết hợp cùng lúc, một số trường hợp bệnh nhân cần phải nhập viện để điều trị bằng các loại kháng sinh mạnh hơn và ít được sử dụng rộng rãi.

Đặc biệt, việc chọn lựa kháng sinh để điều trị những trường hợp này không thể thiếu kỹ thuật làm kháng sinh đồ. Như vậy để tránh tình trạng vi khuẩn kháng Kháng sinh, người bệnh không nên tự ý sử dụng kháng sinh hoặc tự ý ngừng điều trị trước thời gian quy định của thầy thuốc.

Nguồn: Cao đẳng Y Dược Pasteur