Cà na trắng hay còn được gọi với tên khác là cây Trám, Trám trắng hay Thanh quả. Đây là một vị thuốc quý được các bác sĩ y học cổ truyền vận dụng vào nhiều đơn thuốc chữa bệnh thần kỳ.
- Bật mí những công dụng chữa bệnh tuyệt vời từ cây Xạ can
- Tuyệt chiêu bỏ túi: Quả măng cụt phòng ngừa ung thư gan hiệu quả
- Ngạc nhiên với công dụng chữa bệnh của cây Mặt quỷ
Ca na trắng thường mọc hoang phân bố ở các tỉnh miền Bắc nước ta
Sau đây các bạn đọc hãy cùng với các lương y tại Trường Cao đẳng Y dược TP HCM tìm hiểu sơ lược về thông tin cũng như những công dụng mà cây cà na trắng mang lại cho sức khỏe con người.
Mô tả sơ lược về cây Cà na trắng
Cà na trắng là loại cây thuộc họ Burseraceae, có tên khoa học là Canarium album (Lour.) Raeusch. Cây Ca na trắng là một cây thuốc quý. Cây cao tới 10m – 12m hoặc hơn, thân tròn thẳng. Lá kép có 3 – 6 đôi lá chét, mặt trên màu xanh nhạt, mặt dưới xanh đậm, cả hai mặt đều không có lông. Hoa mọc ở ngọn cành thường ra vào tháng 1 đến tháng 2 hàng năm; lá bắc con hình vẩy. Cụm hoa chùm kép. Hoa đơn tính; hoa đực có 6 nhị; hoa cái có bầu phủ lông nâu với vòi nhụy ngắn và đầu nhụy chia 3 thùy. Ca na trắng thường ra quả vào tháng 6 đến tháng 7 dương lịch hàng năm , Quả hạch nhọn hai đầu, màu vàng nhạt, hạch dày, nhẵn, 3 ô.
Theo y học cổ truyền, Rễ, quả và lá của ca nà trắng đều có vị ngọt, chua, tính bình; có công dụng thanh nhiệt giải độc, lợi yết hầu, sinh tân. Dân gian thường dùng Trám Trắng chữa: Sưng hầu họng, sưng amydal; Ho, nắng nóng khát nước; Viêm ruột ỉa chảy, lỵ; Ðộng kinh. Quả tươi trị ngộ độc cá thối. Khi dùng quả, bỏ hạt đi rồi nhai hay chiết lấy dịch để dùng. Hạt dùng trị giun và hóc xương. Vỏ dùng trị dị ứng sơn, đau nhức răng.
Cà na trắng và một số thành phần hóa học
Theo dược sĩ Trương Thị Thanh Nga, hiện đang là giảng viên khoa Cao đẳng dược TPHCM tại Trường Cao đẳng Y dược Pasteur TPHCM cho biết trong cây Cà na trắng có chứa một số thành phần hóa học như Tinh dầu được tách từ nhựa dầu chứa: thymol, a- copaen, P-cymene, nerol, b- caryophyllen, geraniol, S-cadinene, elemol. Cùi trám có đạm, béo, đường, vitamin C, các chất khoáng như manhê, canxi, phốtpho, kali, sắt, kẽm…
Ứng dựng Cà na trắng vào một số bài thuốc chữa bệnh hữu dụng
Ca na trắng được vận dụng vào nhiều bài thuốc chữa bệnh hay
- Trị viêm tắc mạch máu: Quả Ca na trắng nấu luộc ăn, mỗi ngày 200 g, uống cả nước, ăn liền trong 50 ngày thì kiến hiệu (Lương y Lê Trần Ðức).
- Chữa Ðau họng, sưng amidal, khô cổ, mất tiếng Quả Ca na trắng tươi 6-12 g, bỏ hạt và chiết dịch, ngâm dịch này thường xuyên. Dùng Ca na trắng muối như chanh muối để ngậm hay pha nước uống. Có thể dùng Ca na trắng tươi, giã quả lấy nước uống hoặc để hãm, nấu nước uống.
- Trị Lỵ: Quả tươi và hạt Ca na trắng 90 g, đun sôi với 200 ml nước tới khi còn 90ml; uống 30 ml, ngày dùng 3 lần.
- Chữa Cổ họng khô, Mất ngủ: Dùng ngày 20-30 quả Ca na trắng (bỏ hột) đập dập nấu nước uống. Có thể thêm gừng, đường hay mật ong để uống.
- Trị chứng viêm nhiệt: Ca na trắng tươi xanh 5-6 quả, củ cải 1 cân (lượng thay đổi theo số người dùng). Nấu nhừ trong vài giờ, lấy uống nước và ăn cái.
- Chữa hóc xương: Hạt đốt tồn tính, tán bột uống cùng với bột rễ Ðậu ván trắng, ngày 2-3 lần, mỗi lần 6g -12 g.
- Trị dị ứng sơn: Vỏ cây nấu nước tắm.
- Chữa Ðau răng: Vỏ cây sắc đặc, ngậm.
- Trị ho khản cổ: Trám tươi 4 quả bỏ hột, giã nát với huyền sâm 10g thái lát. Cho vào nồi đất đổ ngập nước, nấu uống.
Nguồn: nhathuocgpp.edu.vn