Ngạc nhiên với công dụng chữa bách bệnh từ cây Gừng

Gừng là một loại gia vị khá quen thuộc và không thể thiếu trong mỗi căn bếp của mỗi gia đình. Tuy nhiên ít ai biết rằng gừng là vị thuốc Đông y được các bác sĩ, lương y tại Trường Cao đẳng Y dược TP HCM áp dụng vào nhiều bài thuốc trị bệnh vô cùng hiệu quả.

• Nữ lang cây thuốc vàng cho người mất ngủ lâu ngày
• Tìm hiểu công dụng chữa bệnh từ cây thuốc Huyết giác
• Bất ngờ với công dụng chữa bách bệnh với cây rau Dừa nước

Gừng được trồng khá bổ biến ở nước ta

Mô tả sơ lược thông tin về cây Gừng

Gừng có Tên khoa học: Zingiber officinale (Willd.) Roscoe, Gừng là một dạng cây thảo cao tới 1 m. Thân rễ nạc và phân nhánh xòe ra như hình bàn tay gần như trên cùng một mặt phẳng, màu vàng, có mùi thơm. Lá mọc so le, không cuống hình mác, có gân giữa hơi trắng nhạt khi vò có mùi thơm. Cán hoa dài cỡ 20 cm, mang cụm hoa hình bông, gồm nhiều hoa mọc sít nhau. Hoa có tràng hoa màu vàng xanh, có thùy gần bằng nhau nhọn. Cánh môi ngắn hơn các thùy của tràng, màu tía với những chấm vàng. Nhị hoa màu tím. Quả mọng.

Gừng và một số thành phần hóa học

Các giảng viên Cao đẳng Xét nghiệm tại Trường Cao đẳng Y dược TP HCM cho biết trong gừng có chứa một số thành phần hóa học như: Gừng chứa 2%-3% tinh dầu với thành phần chủ yếu là các hợp chất hydrocarbon sesquiterpenic: β-zingiberen (35 %), ar-curcumenen (17%), β-farnesen (10 %) và một lượng nhỏ các hợp chất alcol monoterpenic như geraniol, linalol, borneol. Nhựa dầu chứa 20%-25% tinh dầu và 20-30 % các chất cay. Thành phần chủ yếu của nhóm chất cay là zingeron, shogaol và zingerol, trong đó gingerol chiếm tỷ lệ cao nhất. Ngoài ra, trong tinh dầu Gừng còn chứa β-phelandren, α-camphen, eucalyptol và các gingerol.

Tác dụng dược lý của cây gừng

Gừng có một số tác dụng dược lý như: Dịch ngâm nước Sinh khương có tác dụng sát trùng bất đồng trình độ đối với trực khuẩn thương hàn, vi khuẩn phẩy hoắc lọan, khuẩn nấm T.violaceum, trùng roi âm đạo, và có công dụng ngăn ngừa trùng hút máu nở trứng và têu diệt trùng hút máu (Trung dược học). Cineol trong Gừng có tác dụng kích thích khi sử dụng tại chỗ và có tác dụng diệt khuẩn trên nhiều vi khuẩn. Sinh khương có thể xúc tiến phân tiết dịch tiêu hóa, bảo hộ niêm mạc bao tử , có tác dụng chống loét, bảo hộ gan, giải nhiệt, lợi mật, chống viêm, chống khuẩn, giảm đau, chống ói. Chất chiết cồn của nó có thể hưng phấn trung khu vận động mạch máu, trung khu hô hấp, tim. Người bình thường nhai Sinh khương, có thể tăng huyết áp.

Bài thuốc chữa bệnh áp dụng với cây Gừng

Gừng với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe con người

1. Chữa trúng khí hôn quyết, cũng có đàm bế: Sinh khương 5 chỉ, Trần bì, Bán hạ, Mộc hương đều 1, 5 chỉ, Cam thảo 8 phân. Sắc nước uống, lúc uống thêm đồng tiện (nước tiểu bé trai) 1 chén. (Bản thảo hối ngôn).
2. Trị ho đàm lạnh: Sanh khương 2 lượng, Dương đường (đường kẹo mạch nha) 1 lượng. Nước 3 chén, sắc còn nửa chén, ấm và thong thả uống. (Bản thảo hối ngôn).
3. Chữa cảm mạo phong hàn: Sinh khương 5 lát, Tử tô diệp 1 lượng. Sắc nước uống. (Bản thảo hối ngôn).
4. Trị hoắc lọan tâm bụng trướng đau, phiền đầy ngắn hơi, chưa được thổ hạ: Sinh khương 1 cân. Cắt, dùng nước 7 thăng, nấu lấy 2 thăng, phân làm 3 lần uống. (Trửu hậu phương).
5. Chữa đầu hói: Sinh khương giã nát, làm nóng, đắp lên đầu, độ 2, 3 lần. (Quý Châu Trung y nghiệm phương)
6. Trị trăm lọai trùng vào tai: Nước gừng chút ít nhỏ vậy. (Dị giản phương).
7. Phòng say xe Giã nhỏ gừng tươi một lượng vừa đủ, đắp bên ngoài huyệt nội quan, dùng vải quấn chặt khi đi xe có tác dụng phòng ngừa say xe. (Y học đại chúng, 1980,（9）：7).
8. Chữa rét lạnh thời hành: Sinh khương 4 lượng, Bạch truật 2 lượng, Thảo quả nhân 1 lượng. Nước 5 chén to, sắc đến 2 chén, lúc chưa phát uống sớm. (Bản thảo hối ngôn).
9. Trị đái dầm ở trẻ nhỏ Gừng tươi 30g, Bào phụ tử 6g, Bổ cốt chi 12g, đắp rốn, điều trị 25 ca trẻ con đái dầm, đều thu hiệu quả tốt. (Tạp chí Trung y Triết Giang, 1984，（2）：Phong Tam).
10. Trị ngoại cảm, bụng trướng đầy, nôn mửa, ho. Gừng tươi rửa sạch, giã nhỏ, ngâm với rượu trắng, mỗi ngày dùng 2-5ml xoa vào bụng.
11. Chữa bỏng lửa nước Lấy Gừng tươi ép nước dùng ngoài, điều trị vết thương bỏng lửa nước, bất luận mụt nước đã vỡ, chưa vỡ đều có hiệu quả. (Tân Trung y, 1984,（2）：22).
12. Trị chai cứng sau khi tiêm vào mông Gừng tươi mới bỏ vỏ, cắt thành miếng mỏng 1 ~ 2 mm, đắp ngoài trực tiếp vào chổ kết cứng (xơ cứng), mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 1 ~ 2 giờ đồng hồ, phối hợp điều trị vật lý, điều trị 30 ca kết cứng sau khi tiêm vào mông, thu được hiệu quả điều trị khá tốt. (Phép điều trị dân gian Trung Quốc, 2001, 9(2):63).
13. Dùng trị ho Dùng gừng phối hợp với Chanh quả, củ Sả, mỗi thứ 10g, thái nhỏ ngâm với 5g muối và xirô đơn (vừa đủ 100ml) trong 3 ngày rồi dùng vải vắt kiệt lấy nước, đựng trong lọ kín. Dùng uống trị ho, ngày 2 lần, mỗi lần 1-2 thìa canh. Trẻ em dùng bằng nửa liều người lớn.
14. Trị lạnh chân tay, cước chân tay vào mùa đông Rễ lá lốt, gừng tươi đun nước ngâm chân, có thể cho thêm ít muối khi ngâm.
15. Dùng trà gừng cho trường hợp bị tụt huyết áp Gừng tươi cạo vỏ, rửa sạch, xay nhuyễn, đem nấu với đường kính. Cho vào lọ thủy tinh dùng dần. Khi bị tụt huyết áp, cảm lạnh có thể pha với nước ấm để uống.

Các bác sĩ, lương y tại Trường Cao đẳng Y dược TP HCM cũng lưu ý với các bạn đọc rằng Không dùng vị thuốc có gừng đối với những người khi âm suy kìm vượng nhiệt bên trong. Sinh khương trợ hỏa thương âm, cho nên người nhiệt thịnh và âm hư nội nhiệt kỵ uống. Ăn gừng lâu, tích nhiệt mắt bệnh. Phàm người bệnh trĩ ăn nhiều kiêm rượu, lập tức phát bệnh nhanh. Người ung nhọt ăn nhiều thì sinh ác nhục. (Sách cương mục) Uống lâu tổn âm thương mắt, âm hư nội nhiệt, âm hư ho thổ huyết, biểu hư có nhiệt ra mồ hôi , tự ra mồ hôi, đổ mồ hôi trộm, tạng độc hạ huyết, do nhiệt nôn lợm, đau bụng hỏa nhiệt, theo phép đều kiêng vậy.(Bản thảo kinh sơ) Nội nhiệt âm hư, mắt đỏ bệnh hầu, đau nhọt chứng huyết , ói ỉa có hỏa, thử nhiệt thời chứng, nhiệt hao (hen) đại suyễn, thai sản sa trướng và sau thời bệnh, sau sa đậu đều kị vậy. (Tùy tức cư ẩm thực phổ).

Nguồn: nhathuocgpp.edu.vn