Đu đủ là một loại trái cây ăn quả không mấy xa lạ và được được trồng phổ biến ở nước ta. Tuy nhiên ít ai biết được Đu đủ còn là một cây thuốc Đông y với nhiều công dụng chữa bệnh vô cùng hiệu nghiệm.
Đu đủ một loại trái cây được trồng nhiều ở nước ta
Tìm hiểu thông tin sơ lược về cây đu đủ
Đu đủ có tên khoa học là Carica papaya; thuộc Họ Đu đủ. Đây là cây thân thảo to, không hoặc ít khi có nhánh, cao từ 3–10 m. Lá to hình chân vịt, cuống dài, đường kính 50cm –70 cm, có khoảng 7 khía. Hoa trắng hay xanh, đài nhỏ, vành to năm cánh. Quả đu đủ to tròn, dài, khi chín mềm, hạt màu nâu hoặc đen tùy từng loại giống, có nhiều hạt. Theo tìm hiểu của các lương y tại trường Cao đẳng Y dược TPHCM cho biết đu đủ có tính hàn, vị ngọt mùi hơn hắc có công dụng bổ tỳ, thanh nhiệt, làm mát gan , nhuận tràng, giải độc, tiêu thũng.
Thành phần hóa học có trong cây đu đủ
Đu đủ chín chứa khoảng 90 % nước, 13 % đường, không có tinh bột, có nhiều carotenoit acid hữu cơ, vitamin: A, B, C, 0,9% chất béo, xenluloz (0,5%), canxi, photpho, magiê, sắt, thiamin, riboflavin. Một kết quả do các dược sĩ giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM tại trường Cao đẳng Y dược TPHCM chia sẻ, trong 100g đu đủ có 74mg – 80 mg vitamin C (vitamin chủ yếu trong đu đủ), caroten (tiền vitamine A) 500 – 1.250 UI. Ngoài ra, còn có các vitamin B1, B2, các acid gây men, các khoáng chất như: kali (179mg), magiê, canxi, sắt và kẽm. Còn đu đủ xanh, ngoài các chất có trên còn có chứa 4 % chất nhựa latex màu trắng đục là hỗn hợp của nhiều proteaza (loại men tiêu hóa chất đạm), trong đó chất chủ yếu là papain. Một cây đu đủ trong một năm cho khoảng 100 g nhựa (lấy quả khi còn non trên cây). Ngoài ra còn có chymopapain và papaya protenaza. Lá đu đủ chứa ancaloit carpain , có công dụng giống glucozit của dương địa hoàng – Digitalis, họ Hoa mõm chó (Scrophulariaceae), làm chậm nhịp tim, diệt amíp. Hạt đu đủ có glucozit caricin và myrosin. Men papain có tác dụng như men papein của dạ dày , giống men trypsin của tuyến tuỵ trong tiêu hóa các chất thịt. Đặc biệt nó còn có thể ức chế sự phát triển của vi khuẩn. Staphjllococ và vi trùng thương hàn rất nhạy cảm đối với tác dụng của papain. Papain còn có tác dụng làm đông sữa và tác dụng làm giảm độc đối với toxin và toxanpunin.
Đu đủ và một số bài thuốc chữa bệnh cần biết
Đu đủ là một vị thuốc Đông y vô cùng hữu ích
- Trị đau đầu: Lấy lá đu đủ tươi giã nát, gói vào miếng gạc, đắp thái dương.
- Trị gai cột sống: Hạt đu đủ đem xát cho sạch phần nhớt bao quanh, giã nát trong túi vải rồi đắp lên vùng đau. Mỗi lần chỉ đắp tối đa 30 phút và theo dõi để tránh bị bỏng. Ngày làm một lần, liên tục trong 20 – 30 ngày.
- Trị nhuận da, dưỡng nhan sắc, chống lão hóa: Đu đủ chín 1 quả 0,5 kg, sữa tươi 4 ly, hạt sen 20 g (bỏ tim) ngâm mềm cho nở, nếu loại tươi phải bóc vỏ, táo tàu đỏ 2 quả bỏ hột, đường phèn vừa đủ. Cho tất cả vào bát to chưng cách thủy độ 2 giờ cho đến khi hạt sen mềm là được. Ăn nóng.
- Dùng làm mỹ phẩm (dùng ngoài): Đu đủ xanh nghiền nát với nước dùng bôi mặt hoặc tay để chữa các vết tàn hương ở mặt, tay, còn dùng chữa chai chân và bệnh eczema…
- Chữa đau lưng mỏi gối: Đu đủ 30g, ngưu tất 15 g, kỷ tử 10 g, cam thảo 3 g sắc lấy nước uống.
- Trị bệnh ho, viêm cuống phổi, khàn tiếng hoặc mất tiếng ở trẻ em: Hái 5 – 10 hoa đực, đem sao vàng, cho đường phèn hấp hoặc chưng khi nồi cơm cạn nước, cho trẻ uống trong ngày.
- Chữa ho do phế hư: Đu đủ xanh 100 g, đường phèn 20 g hầm ăn, ngày ăn 2 lần vào trưa và tối, ăn trong 3 – 5 ngày. Tỳ vị hư nhược (ăn không tiêu, táo bón): Đu đủ 30 g, khoai mài (hoài sơn) 15 g, sơn tra 6 g, nấu cháo.
- Ít ngủ, hay hồi hộp: Đu đủ chín 100g, chuối 100g, củ cà rốt 100g. Xay trong nước dừa non nạo. Thêm mật ong cho đủ ngọt, uống cách ngày.
- Chữa giun kim: Ăn đu đủ chín vào buổi sáng lúc đói liên tục 3 – 5 hôm. Viêm dạ dày mãn tính: Đu đủ 30 g, táo tây 30g, mía 30 g sắc lấy nước uống.
Nguồn: nhathuocgpp.edu.vn